Dodatki mieszkaniowe - informacje ogólne

Dodatki mieszkaniowe przyznawane są w trybie decyzji administracyjnej na wniosek osoby uprawnionej do jego otrzymania i przeznaczone są na częściowe pokrycie wydatków na zajmowany lokal mieszkalny. Zasady i tryb przyznawania, ustalania wysokości i wypłacania dodatków mieszkaniowych reguluje ustawa z dnia 21 czerwca 2001r. o dodatkach mieszkaniowych / Dz. U. z 2013r. poz. 966/.

Uprawnienia do dodatku mieszkaniowego przysługują osobom spełniającym równocześnie trzy kryteria tj:

1. Posiadają tytuł prawny do zajmowanego mieszkania tj.
   • najemcom lub podnajemcom lokali mieszkalnych,
   • osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych, do których przysługuje im spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego,
   • osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych znajdujących się w budynkach stanowiących ich własność i właścicielom samodzielnych lokali mieszkalnych,
   • innym osobom mającym tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego i ponoszącymwydatki związane z jego zajmowaniem,
   • osobom zajmującym lokal mieszkalny bez tytułu prawnego, oczekującym na przysługujący im lokal zamienny lub socjalny.
2. Średni miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego w okresie trzech miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego nie przekracza 175% kwoty najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym i 125% tej kwoty w gospodarstwie wieloosobowym, obowiązującej w dniu złożenia wniosku.
   
   Dochód stanowią wszelkie przychody po odliczeniu kosztów ich uzyskania oraz po odliczeniu składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, określonych w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, chyba, że zostały już zaliczone do kosztów uzyskania przychodu.
   Do dochodu nie wlicza się świadczeń pomocy materialnej dla uczniów, dodatków dla sierot zupełnych,  jednorazowych zapomóg z tytułu urodzenia  się dziecka, dodatku z tytułu urodzenia się dziecka, pomocy w zakresie dożywiania, zasiłków pielęgnacyjnych, zasiłków okresowych z pomocy społecznej, jednorazowych świadczeń pieniężnych i świadczeń w naturze z pomocy społecznej, dodatku mieszkaniowego, dodatku energetycznego oraz zapomogi pieniężnej, o której mowa w przepisach o zapomodze pieniężnej dla niektórych emerytów, rencistów i osób pobierających świadczenie przedemerytalne albo zasiłek przedemerytalny w 2007r. oraz świadczenia pieniężnego i pomocy pieniężnej, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych /Dz. U. poz. 693 i 1220/.
   Najniższa emerytura od 1 marca 2016 roku wynosi 882,56 zł, co oznacza, że:
   • w przypadku gospodarstwa jednoosobowego dochód nie może przekraczać 1.544,48 zł,
   • w przypadku gospodarstwa wieloosobowego dochód nie może przekraczać 1.103,20 zł.
   •  
3. Normatywna powierzchnia użytkowa zajmowanego lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego, w którym znajduje się tylko jeden lokal mieszkalny / dom jednorodzinny/ zwana dalej „normatywną powierzchnią” w przeliczeniu na liczbę członków gospodarstwa domowego nie może przekraczać:
   35 m² - dla 1 osoby
   40 m² - dla 2 osób
   45 m² - dla 3 osób
   55 m² - dla 4 osób
   65 m² - dla 5 osób
   70 m²- dla 6 osób, a w razie zamieszkiwania w lokalu mieszkalnym większej liczby osób dla każdej kolejnej osoby zwiększa się normatywną powierzchnię tego lokalu o 5 m². 

Normatywną powierzchnię powiększa się o 15 m², jeżeli w lokalu mieszkalnym zamieszkuje osoba niepełnosprawna poruszająca się na wózku lub osoba niepełnosprawna , której niepełnosprawność wymaga zamieszkiwania w oddzielnym pokoju. O wymogu zamieszkiwania w oddzielnym pokoju orzekają powiatowe zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności.

Dodatek mieszkaniowy przysługuje, jeżeli powierzchnia lokalu mieszkalnego nie przekracza powierzchni normatywnej o więcej niż:

• 30% albo
• 50% pod warunkiem, że udział powierzchni pokoi i kuchni w powierzchni użytkowej lokalu nie przekracza 60%.

Wysokość dodatku mieszkaniowego stanowi różnicę pomiędzy wydatkami przypadającymi 
na normatywną powierzchnię użytkową zajmowanego lokalu mieszkalnego a kwotą stanowiącą wydatki poniesione przez  osobę otrzymującą dodatek w wysokości:

Jeżeli dochód jest niższy od 150% najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym i 100% w gospodarstwie wieloosobowym:
- 15% dochodów gospodarstwa domowego – w gospodarstwie 1-osobowym, 
- 12% dochodów gospodarstwa domowego – w gospodarstwie 2-4 osobowym, 
- 10% dochodów gospodarstwa domowego – w gospodarstwie 5-osobowym i większym

Natomiast, jeżeli dochód jest równy lub wyższy od 150% najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym i 100% w gospodarstwie wieloosobowym, wówczas dla celów obliczenia dodatku mieszkaniowego przyjmuje się wydatki poniesione przez osobę otrzymującą dodatek w wysokości:
- 20% dochodów gospodarstwa domowego – w gospodarstwie 1-osobowym, 
- 15% dochodów gospodarstwa domowego – w gospodarstwie 2-4 osobowym, 
- 12% dochodów gospodarstwa domowego – w gospodarstwie 5-osobowym i większym.

Podstawowe dokumenty niezbędne do złożenia wniosku o dodatek mieszkaniowy:

- wniosek o przyznanie dodatku mieszkaniowego potwierdzony przez zarządcę domu,

- wypełniona deklaracja o dochodach za okres trzech pełnych miesięcy kalendarzowych poprzedzających datę złożenia wniosku,

- zaświadczenie potwierdzające wysokość dochodów osiągniętych w rozliczanym okresie- dotyczy osób pracujących ,

- trzy ostatnie odcinki renty (emerytury) zaświadczenie lub decyzja — dotyczy osób pobierających świadczenia emerytalno-rentowe,

- zaświadczenie z Powiatowego Urzędu Pracy o wysokości pobieranych świadczeń – dotyczy  osób zarejestrowanych  w Urzędzie Pracy jako osoby bezrobotne,

- w przypadku studentów zaświadczenie o wysokości otrzymywanego stypendium , a uczniów szkoły zawodowej zaświadczenie o uzyskanym dochodzie z tytułu odbywanej praktyki,

- osoby pobierające alimenty dostarczają wyrok sądu zasądzający alimenty lub zaświadczenie od komornika o wysokości wyegzekwowanych alimentów,

- osoby pełnoletnie posiadające dochód z innego tytułu lub nie posiadające żadnego dochodu składają stosowne oświadczenie w chwili składania wniosku o dodatek mieszkaniowy,

- faktury za: energię elektryczną, dostarczoną wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych – za ostatni okres rozliczeniowy ,

- natomiast wnioskodawca będący właścicielem domu jednorodzinnego powinien złożyć zaświadczenie organu właściwego w sprawie wydania pozwolenia na budowę, potwierdzające powierzchnię użytkową, w tym łączną powierzchnię pokoi i kuchni, oraz wyposażenie techniczne domu, a także przedstawić rachunki dotyczące swoich wydatków (tj. opłat za energię cieplną i wodę dostarczoną do lokalu, opłaty za odbiór nieczystości stałych i płynnych).